Thuốc tránh thai có chứa các hormone làm thay đổi cơ thể hoạt động và tránh mang thai. Sử dụng thuốc tránh thai làm sao cho hiệu quả và ít bị tác dụng phụ nhất không phải ai cũng biết. Các bác sĩ Phòng khám phụ khoa Đông Phương sẽ chia sẻ với chị em về vấn đề này ở bài viết dưới đây.

Thuốc tránh thai chứa hoocmorn ngăn ngừa rụng trứng để tránh thai

Thuốc tránh thai là gì?

Ngoài việc sử dụng bao cao su hoặc đặt vòng thì khá nhiều chị em, uống thuốc tránh thai để tránh việc “vỡ kế hoạch”. Thuốc tránh thai có tác dụng ngăn cản quá trình thụ thai giữa trứng và tinh trùng. Các viên thuốc chứa hormone để thay đổi cách cơ thể hoạt động và tránh mang thai. Hormone là các chất hóa học kiểm soát hoạt động của các cơ quan của cơ thể. Trong trường hợp này, các hormone trong thuốc tránh thai buồng trứng và tử cung.

Thuốc tránh thai hoạt động thế nào?

Hầu hết các loại thuốc tránh thai là “thuốc kết hợp” chứa hormone estrogen và progesterone. Hỗn hợp này có tác dụng làm ức chế tuyến yên, kìm hãm sự phát triển của các nang noãn, ngăn ngừa rụng trứng. Một người phụ nữ không thể mang thai nếu cô ấy không trải qua ngày rụng trứng để thụ tinh.

Thuốc tránh thai cũng hoạt động bằng cách làm dày chất nhầy xung quanh cổ tử cung. Tinh trùng sẽ khó đi vào tử cung và chạm tới bất kỳ trứng nào có thể đã được giải phóng. Các hormone trong thuốc tránh thai cũng có thể ảnh hưởng đến niêm mạc tử cung, khiến trứng khó bám vào thành tử cung. Tuy nhiên, bạn phải sử dụng đúng nguyên tắc thì thuốc tránh thai mới phát huy tác dụng.

Thuốc tránh thai chỉ phát huy tác dụng khi sử dụng đúng nguyên tắc.

Các loại thuốc tránh thai hiện nay

Căn cứ vào mục đích sử dụng mà các bạn có thể chọn loại thuốc tránh thai phù hợp. Có 2 loại thuốc tránh thai là: thuốc tránh thai hàng ngày và thuốc tránh thai khẩn cấp.

Thuốc tránh thai hàng ngày

Thuốc tránh thai hàng ngày có chứa các loại hormon nữ giới như estrogen, progesteron. Các hormon này có tác dụng ngăn cản quá trình rụng trứng. Từ đó làm cho tinh trùng không thể gặp trứng để tạo thành hợp tử.

Thuốc tránh thai hàng ngày có nhiều loại tùy theo nhà sản xuất, có loại 21 viên, có loại 28 viên. Đối với loại 28 viên, trong đó có 7 viên giả dược chứa các chất bổ dưỡng như sắt, v.v…

Thuốc tránh thai hàng ngày có loại 21 viên và loại 28 viên.

Thuốc tránh thai khẩn cấp

Thuốc này được sử dụng sau khi quan hệ tình dục mà không sử dụng một biện pháp tránh thai nào. Tuy nhiên loại thuốc tránh thai này không nên sử dụng thường xuyên. Có bốn loại thuốc tránh thai khẩn cấp, cụ thể như sau:

– Thuốc tránh thai khẩn cấp 24 giờ: Thuốc này chỉ có tác dụng sau quan hệ 24 giờ. Nếu chị em uống sau khoảng thời gian này thì thuốc không có tác dụng.

– Thuốc tránh thai khẩn cấp 36 giờ: Thuốc này chỉ có tác dụng sau quan hệ 36 giờ trở lại. Nếu uống sau khoảng thời gian này thì thuốc không có tác dụng.

– Thuốc tránh thai khẩn cấp 72 giờ: Thuốc này chỉ có tác dụng sau quan hệ 72 giờ trở lại. Nếu uống sau khoảng thời gian này thì thuốc không có tác dụng. Thuốc này sử dụng trong 24h sau quan hệ thì tác dụng có thể đạt tới 90%

– Thuốc tránh thai khẩn cấp 120 giờ: Đây là một trong những loại thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng cao gấp nhiều lần so với các loại thuốc khác. Với tác dụng thay đổi toàn bộ nội tiết tố của nữ giới chặn đứng quá trình rụng trứng. Loại thuốc này có tác dụng khá mạnh, đôi khi còn dẫn đến trường hợp phá thai sớm. Khi sử dụng thuốc này bạn nên tham vấn bác sĩ và cân nhắc kỹ trước khi dùng.

Cách sử dụng thuốc tránh thai hiệu quả

Thuốc tránh thai hàng ngày

–Loại 21 viên: Uống từ ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt, uống mỗi ngày 1 viên đúng giờ và uống liên tục trong 21 ngày. Sau khi uống hết vỉ đầu tiên, dừng 7 ngày rồi uống vỉ tiếp theo. Bạn cứ uống như vậy cho đến khi không còn nhu cầu tránh thai thì dừng lại.

-Loại 28 viên: Uống thuốc tránh thai vào ngày thứ 5 của chu kỳ kinh nguyệt. Chị em uống thuốc liên tục theo thứ tự được ký hiệu trên vỉ thuốc. Mỗi ngày uống 1 viên vào 1 thời điểm nhất định. Uống hết 21 viên trắng chuyển sang 7 viên Fe, cứ tiếp tục uống như vậy đến khi không còn nhu cầu ngừa thai.

Xử lý khi quên uống thuốc tránh thai

Trong quá trình sử dụng thuốc thai hàng ngày, không tránh khỏi việc quên uống một hay vài viên thuốc. Khi đã lỡ quên uống thuốc, bạn nên xử lý như sau:

–Quên uống 1 viên thuốc: Uống ngay viên thuốc đó khi nhớ ra, viên sau vẫn uống bình thường. Tuy nhiên nên tránh giao hợp trong vòng 48 tiếng sau đó để tránh có thai ngoài ý muốn.

–Quên uống 2 viên thuốc: Khi nhớ ra phải uống ngay 2 viên thuốc, ngày hôm sau vẫn uống viên tiếp theo như bình thường. Để tránh mang thai ngoài ý muốn nên sử dụng thêm bao cao su khi quan hệ cho đến khi uống hết vỉ thuốc.

–Quên uống 3 viên thuốc: Nếu như bạn quên uống thuốc trong 3 ngày, hãy vứt bỏ vỉ thuốc đang uống và bắt đầu lại với vỉ thuốc mới. Trong vòng 7 ngày đầu thuốc chưa có tác dụng, nên tránh giao hợp hoặc sử dụng bao cao su để tránh mang thai.

Trong khi uống thuốc thai hàng ngày cũng có trường hợp quên uống thuốc.

Lưu ý khi uống thuốc tránh thai

-Nếu quan hệ tình dục trong 7 ngày đầu sử dụng thuốc, cần dùng bao cao su để tránh thai an toàn.

-Việc uống thuốc đều đặn vào một giờ nhất định giúp đạt hiệu quả ngừa thai cao nhất và giảm các tác dụng phụ. Chị em cần luôn mang thuốc bên mình, ghi vào lịch hoặc đặt nhắc nhở để tránh quên uống thuốc.

-Hiệu quả ngừa thai giảm khi dùng chung với một thuốc kháng sinh hoặc kháng vi-rút. Nếu bạn đang sử dụng các thuốc này, để đảm bảo hiệu quả tránh thai, nên sử dụng thêm biện pháp tránh thai khác.

Thuốc tránh thai khẩn cấp

-Thời gian dùng thuốc càng sớm thì hiệu quả càng cao. Nếu uống thuốc sau 24 giờ (với thuốc 24h),36 giờ (với thuốc 36h),72 giờ (với thuốc 72h) sẽ bị giảm tác dụng tránh thai. Một số trường hợp tránh thai thất bại.

-Theo các bác sĩ Phòng khám phụ khoa Đông Phương cho biết, không nên quá lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp. Chị em không dùng quá 2 liều/tháng và quá 3 lần/năm để bảo vệ sức khỏe của bản thân và khả năng sinh sản.

Uống thuốc tránh thai có tác dụng phụ không?

Sử dụng thuốc tránh thai là một biện pháp hiệu quả và an toàn. Khả năng tránh thai lên đến 99% đối với thuốc tránh thai hàng ngày và khoảng 75% đối với thuốc tránh thai khẩn cấp. Đối với thuốc tránh thai khẩn cấp không nên sử dụng quá 2 lần trong một tháng vì hiệu quả tránh thai sẽ giảm. Thuốc tránh thai chỉ có tác dụng tránh thai chứ không giúp phòng tránh các bệnh xã hội.

Dưới đây là một số tác dụng phụ ngắn hạn mà phụ nữ có thể gặp phải khi dùng thuốc tránh thai:

• Buồn nôn

Đây là tác dụng phụ phổ biến nhất khi uống thuốc ngừa thai. Phụ nữ thường cảm thấy buồn nôn đến 3 tháng kể từ khi bắt đầu dùng thuốc. Triệu chứng này có thể trở nên tệ hơn nếu thuốc được uống lúc bụng rỗng. Do vậy, tốt hơn hết nên sử dụng thuốc cùng với thức ăn. Bạn cũng có thể yên tâm vì tình trạng này thường sẽ tự giảm sau 3 tháng.

• Đau ngực

Biểu hiện đau, sưng ngực, hoặc có người lại đau nhức dữ dội… có thể tồn tại trong thời gian đầu uống thuốc. Để giảm đau, bạn có thể mặc các loại áo ngực mềm. Chế độ ăn uống thì hạn chế chế lượng muối và giảm tiêu thụ những thực phẩm có caffein.

• Chứng đau nửa đầu

Đã có nhiều báo cáo về trường hợp đau nửa đầu từ nhẹ đến nặng ngay khi bắt đầu uống thuốc ngừa thai. Cường độ của những cơn đau đầu sẽ khác nhau tùy theo tỷ lệ hormone của thuốc. Những cơn đau này thường sẽ giảm dần khi cơ thể đã bắt đầu quen với thuốc.

Một số chị em bị đau nửa đầu ngay khi bắt đầu uống thuốc tránh thai

• Thay đổi tâm trạng

Việc kiểm soát sự sản sinh nội tiết tố có thể ảnh hưởng đến độ dày một số khu vực của não. Đặc biệt là các bộ phận chịu trách nhiệm về cảm xúc và phản ứng. Điều này có thể dẫn đến sự thay đổi tâm trạng và thậm chí gây trầm cảm.

• Tăng cân

Tăng cân là một tác dụng phụ phổ biến khác của việc sử dụng thuốc tránh thai. Nguyên nhân gây ra tác dụng này là do sự lưu giữ chất lỏng của cơ thể như hông và ngực. Tăng nồng độ estrogen cũng làm thay đổi kích thước và sự phân bố của các tế bào mỡ trong cơ thể. Thuốc cũng ảnh hưởng đến hệ vi khuẩn đường ruột làm gia tăng vi khuẩn, tăng sinh khí quá mức dẫn đến đầy hơi.

• Giảm ham muốn tình dục

Tình trạng giảm ham muốn tình dục có thể là do ảnh hưởng của các triệu chứng khác như đau ngực hoặc đau đầu. Bên cạnh đó, thuốc tránh thai cũng gây ra tình trạng khô âm đạo. Điều này khiến cho chuyện chăn gối trở nên không thoải mái hoặc thậm chí đau đớn.

• Các vấn đề về da

Sự thay đổi nội tiết tố do thuốc tránh thai có thể dẫn đến các vấn đề về da như mụn trứng cá, nám … Thuốc tránh thai cũng có thể gây kích ứng da, đỏ và sưng ở một số đối tượng.

• Hình thành cục máu đông

Đây là một tác dụng phụ không mấy phổ biến nhưng lại rất nghiêm trọng của việc uống thuốc tránh thai. Phụ nữ trên 35 tuổi, hút thuốc hoặc thừa cân có nguy cơ hình thành cục máu đông cao hơn khi dùng thuốc. Các triệu chứng của cục máu đông hình thành ở tim hoặc phổi bao gồm đau ngực và khó thở.

• Chậm kinh nguyệt

Khi uống thuốc tránh thai thì có nguy cơ bạn sẽ gặp vấn đề chậm kinh nguyệt. Nếu sức đề kháng kém hoặc có vấn đề về tuyến giáp trong khi dùng thuốc thì có thể bỏ qua một chu kỳ.

• Vấn đề về thị lực

Sự thay đổi nội tiết tố từ việc uống thuốc là nguyên nhân gây khô mắt, ảnh hưởng đến thị lực. Tác dụng phụ giữ nước, sưng viêm gây ra thay đổi về hình dạng giác mạc và làm ảnh hưởng thị lực trực tiếp. Điều này đặc biệt nghiêm trọng hơn ở những đối tượng sử dụng kính áp tròng.

Uống thuốc tránh thai cũng gây khô mắt và ảnh hưởng đến thị lực.

Một số tác dụng phụ lâu dài khác của thuốc tránh thai

Bên cạnh những tác dụng phụ ngắn hạn, việc uống thuốc ngừa thai cũng có thể gây ra những tác phụ lâu dài. Điển hình trong số đó là:

• Nhiễm nấm men

Thành phần estrogen trong thuốc có thể làm giảm lượng vi khuẩn tồn tại tự nhiên trong cơ thể. Điều này có thể gây ra sự phát triển quá mức của nấm men, dẫn đến nhiễm trùng nấm men ở âm đạo. Các triệu chứng dễ nhận biết bao gồm ngứa, chảy mủ và đau rát. Trong trường hợp này, bạn cần phải đi khám để các bác sĩ đưa ra các biện pháp điều trị kịp thời.

• Các vấn đề về tim mạch

Các loại thuốc kết hợp cả estrogen và proestin có thể gây ra tăng nguy cơ đông máu, đau tim và đột quỵ. Nếu gia đình có tiền sử các bệnh này, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương án giải quyết phù hợp.

• Bệnh tiểu đường

Một số phụ nữ không có tiền sử tiểu đường đã phát hiện mình mắc bệnh này khi uống thuốc tránh thai kéo dài. Nồng độ hormone tăng cao trong cơ thể do thuốc gây ảnh hưởng rõ rệt đối với lượng đường trong máu. Điều này dẫn đến khó kiểm soát và tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.

• Nguy cơ ung thư

Sử dụng thuốc tránh thai kéo dài có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú và ung thư cổ tử cung. Chúng cũng có liên quan đến nguy cơ phát triển khối u lành tính trong ung thư gan.

Uống thuốc tránh thai kéo dài có thể gây ung thư vú, ung thư cổ tử cung

• Huyết khối tĩnh mạch sâu

Uống thuốc tránh thai lâu dài có thể tăng nguy cơ huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT). DVT diễn ra trong các tĩnh mạch sâu của chi dưới và là một dạng của cục máu đông. Một mảnh của cục máu đông vỡ ra, di chuyển đến tim hoặc động mạch phổi, gây ra cơn đau tim hoặc tắc phổi.

• Gây thiếu hụt chất dinh dưỡng

Thuốc tránh thai còn có tác dụng phụ lâu dài là gây suy giảm chất dinh dưỡng cho người dùng. Bởi lượng hormone trong thuốc ngăn cản các chất dinh dưỡng mà bạn dung nạp vào, không được cơ thể hấp thụ đúng cách. Bên cạnh đó, nó cũng gây ra tình trạng stress oxy hóa. Điều này có thể dẫn đến tổn thương tế bào gây lão hóa nhanh hơn. Biện pháp cải thiện là uống bổ sung vitamin E và C có thể giúp giảm tác dụng phụ này.

• Gặp các vấn đề về tuyến yên

Tuyến yên là một tuyến sản xuất hormone quan trọng trong não. Việc sử dụng thuốc tránh thai kéo dài cũng làm giảm kích thước của tuyến yên.

• Sỏi mật

Tương tự với trường hợp tuyến yên, người bị sỏi mật khi uống thuốc tránh thai cũng bị tăng kích thước sỏi mật. .

Thuốc tránh thai đường uống có rất nhiều loại khác nhau. Vì thế, bạn cần có sự tư vấn của bác sĩ để lựa chọn loại phù hợp, tránh tác dụng không mong muốn. Nếu bị đau bụng, đau ngực dữ dội, khó thở,… khi uống thuốc tránh thai, bạn phải đến chuyên khoa thăm khám kịp thời.

Trường hợp không nên dùng viên uống tránh thai hằng ngày

Hầu hết các phụ nữ khoẻ mạnh trong độ tuổi sinh sản đều có thể dùng được viên uống tránh thai hằng ngày. Tuy nhiên, một số phụ nữ không nên dùng viên uống tránh thai hằng ngày. Cụ thể như sau:

– Phụ nữ trên 35 tuổi và hút thuốc lá.

– Đang có thai.

– Đang cho con bú sữa mẹ hoàn toàn.

– Béo phì, rối loạn chuyển hóa lipid.

– Tăng huyết áp không được kiểm soát tốt,có biến chứng.

– Suy gan, suy thận, men gan tăng, bệnh lý vàng da tắc mật.

– Bệnh lý mạch vành hay mạch máu não, đau nửa đầu.

– Đang bị ung thư vú, ung thư nội mạc tử cung.

– Chảy máu tử cung bất thường chưa tìm được nguyên nhân.

– Tiểu đường có biến chứng.

– Có tiền căn hoặc nguy cơ bị huyết khối tĩnh mạch, thuyên tắc phổi..

Phụ nữ có tiền sử suy gan, suy thận thì không nên uống thuốc tránh thai.

Hi vọng những thông tin ở bài viết trên đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về biện pháp uống thuốc tránh thai. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào cần giải đáp, chị em có thể để lại câu hỏi tại [KHUNG CHAT], đội ngũ bác sĩ của Đông Phương sẽ trả lời câu hỏi của bạn trong trời gian sớm nhất.

Ngoài ra, bạn cũng có thể liên hệ tới hotline 0982.111.497 hoặc đến trực tiếp Phòng Khám Phụ Khoa Đông Phương địa chỉ 497 Quang Trung, Hà Đông, Hà Nội để được tư vấn hoàn toàn miễn phí.

Đông Phương chúc bạn sức khỏe và hạnh phúc!